خدمات اخذ ایران کد

ایران کد چیست؟

ایران کد یا نظام طبقه بندی وشماره گذاری ملی کالا وخدمات در ایران وبخشی از برنامه مرکز ملی شماره گذاری کالا وخدمات ایران می باشد. اطلاعات پایه زنجیره تامین درحوزه کالاهاوخدمات راتحت کنترل خود دراورده وبه اشکال مختلف عرضه میکند وعرضه کنندگان وتولید کنندگان را قادر میسازد تاکالاها وخدمات خود را شناسایی کد گذاری وطبقه بندی کنند درواقع کارشناسان ایران کد بااستفاده از این کد میتوانند اصالت ویا کیفیت کالا وسایر موارد تخصصی را از این طریق بدست بیاورند.

ایران کد چند رقم است؟

ایران کد یک سریال 16 رقمی میباشد که اطلاعات مربوط به زنجیره تولید کالا را نمایش میدهد وزمانی از این کد استفاده میشود که حجم بالای کالای وارداتی از کشورهای خارجی به سوی ایران سرازیر می شود .دریافت این کد برای شناسایی چرخه واردکردن کالا و توزیع ان است. دراین نظام با استفاده از رویه ها استانداردها و به ویژه ابزارخبره طبقه بندی وکد گذاری کالاها وخدمات زبان مشترک ومفاهیم همسانی در در سطح ملی ایجادشده وکلیه اطلاعات اعتباری کالاهاوخدمات از قبیل مراجع عرضع کننده مشخصات فنی استانداردهای ملی وبین المللی و…ثبت ذخیره ساماندهی ومنتشرمی گردد.

پیشینه ایران کد مربوط به کجاست؟

ایران‌ کد در ابتدا با توسعه سماپل (سیستم مدیریت اطلاعات پایه لجستیک) که بيش از يك دهه توسط لجستيك سپاه پاسداران انقلاب اسلامي به منظور ساماندهي اقلام مديريت و موجودي‌هاي سپاه در آمادگاه‌ها و مراكز تابعه پياده‌سازي شده بود، فعالیت خود را از سال 1385 در زمینه طبقه‌بندی کالاهای موجود در چرخه کالای کشور آغاز کرد.پیشینه نظام ایران کد به 17 سال فعالیت طبقه بندی وکد گذاری کالا در بخش دفاعی کشور برمیگردد.
بعدها گروهی از متخصصان و مدیران سماپل در مراکز ملی شماره گذاری خدمات و کالا مستقرشده و بعد از بررسی نیازهای زنجیره تامین کشور و همچنین مطالعه تجربه های موفقیت آمیز کشورهای دیگر و استفاده از تجارب انها در زمینه اسقرار، سماپل در صنایع دفاعی کشور طرح وبرنامه ریزی کردند.
با توجه به گستردگی اقلام موجود در سطح ملی و نیازهای مدیریتی متفاوت در این حوزه، با استفاده از نظام‌های طبقه‌بندی خاص که در صنایع مختلف به‌کار گرفته می‌شود، نظام فعلی ملی طبقه‌بندی و کد گذاری کالا و خدمات کشور شکل گرفته است. ایران‌ کد، نظامی تجربی و مبتنی بر اصول علمی طبقه‌بندی و توصیف کالاها با هدف اصلی شناسایی کالاها و خدمات کشور در راستای پاسخگویی به نیازهای ملی است.
نظام ایران کد مجموعه ای است که دربرگیرنده اطلاعات استاندارد های اطلاعاتی فرایند ها بسته های نرم افزاری شبکه عملیاتی و محصولات اطلاعات محور قابل عرضه برای پاسخگویی به بخشی ازنیازها اطلاعاتی ذی نفعان اطلاعات کالا و خدمات در کشور است.
ایران کد داده ها و اطلاعات پایه کالاهای در گردش و خدمات جاری در سطح ملی را از عرضه کنندگان و تولید کنندگان کالا دریافت میکنند و انها را بعد از پاک سازی و استاندارد سازی در اختیار استفاده کنندگان و ذی نفعان قرار می دهد.

اهداف ایران کد؟

ایران کد بانک اطلاعاتی دقیق و کارامد در سطح ملی ایجاد میکند و دستیابی و عملکرد را به سطح بالاتری از بهره وری در حوزه تامین کنندگان و خریداران و دولت میباشد را بهبود می بخشد.

• ايجاد زبان مشترك و سرعت دادن ، ساده کردن و ايجاد اطمينان درتبادل اطلاعات و دسترسي به آن، استاندارد كردن داده ها، اطلاعات و موجوديت ها و تسهيل تبادل اطلاعات و كاهش خطا و اشتباهات
• ايجاد سيستم هاي اطلاع‏رساني هماهنگ در سطح ملی مانند شبکه اطلاع‏رساني بازرگاني کشور، فراهم آوردن آمار و اطلاعاتي كه پيش نياز فعاليت‏هاي تصميم‏ گيري، برنامه‏ ريزي و سياست‏گذاري است.
• با استفاده از ابزار كارامد طبقه بندی و کدگذاری کالا، زبان مشترک و اطلاعات مشترك را درسطح ملی ایجاد نموده و کلیه اطلاعات اعتباری قلم کالا را از قبیل مرجع عرضه کننده، مشخصات فنی و استانداردهای ملی و بین المللی و … در خود ثبت و ذخیره می نماید.
• جلوگيري از دوباره كاري در طراحي سيستم هاي طبقه‏ بندي و اطلاعاتي از مرحله صفر، براي سازمان‏ها و مؤسساتي كه در آينده تشكيل مي‏شوند.
• جلوگيري از اتلاف منابع مالي و انساني كه در اثر اشتغال در كارهاي يكسان و موازي به‏ وجود مي ‏آيد
• انتقال سريع و دقيق اطلاعات مربوط به مراكز تهيه، توليد، فروش و بازار كالاها

خدمات صدور ایران کد چگونه صورت میگیرد؟

نظام ایران‌ کد برای هر کالایی که در سطح کشورعرضه می‌شود براساس اطلاعات اظهاری عرضه‌کننده آن کالا یک کد ملی شانزده رقمی صادر می کرده و شناسنامه آن کالا را در قالب کاتالوگ الکترونیکی منتشر می‌کند. در اين نظام با استفاده از روش‌ها، استانداردها و به ويژه ابزار خبره طبقه‌بندي و كدگذاري كالاها و خدمات، زبان مشترك و مفاهيم برابری در سطح ملي ايجاد شده و كليه اطلاعات اعتباري كالاها و خدمات از قبيل مراجع عرضه‌كننده، استانداردهاي ملي و بين‌المللي ،مشخصات فني و … ذخيره، ساماندهي، ثبت و منتشر مي‌گردد.

خدمات GS1 در ایران کد

GS1سازمانی است که یک زبان مشترک برای بارکدها را تعریف کرده استاندارد هایGS1 زبان مشترکی دارد که در سراسر زنجیره تامین از خط تولید عمده فروشی مواد اولیه خرده فروشی تا مصرف کننده استفاده میشود. بارکد GS1 برای اکثر کالاها اجباری وضروری شده است. سیستمGS1 به عنوان یک سیستم یک پارچه سازی استاندارد های جهانی اطلاعات مورد نیاز برای مدیریت زنجیره های تامین کالا از طریق شناسایی یکتا و منحصربه فرد موجودیت های ثابت و در گردش چرخه از قبیل اقلام تجاری واحد های لجستیکی دارایی ها و مکان های فیزیکی فراهم می اورد. ایران‌ کد به عنوان نماینده GS1 در ایران خدمات ارائه کد‌های GT I N را که برای سیستم‌های خرده فروشی بیشترین کاربرد را دارد، انجام می‌دهد. بدین ترتیب، شرکتی که برای محصولات خود نیازمند دریافت این کد است لازم است ابتدا به عضویت ایران‌ کد درآید. بعد از عضویت، برای هر کد ملی ثبت شده در سیستم، کد GS1 نیز به همراه بارکد مرتبط، تهیه شده و در اختیارآن عضو قرار می‌گیرد.

استانداردسازی داده ها در ایران کد

استانداردسازي داده‌ها به مجموعه فعاليت‌هايي گفته مي‌شود كه تلاش میکند تا داده‌هاي مورد استفاده در فرآيندهاي يک سازمان را يكسان‌ سازی نمايد به شیوه ای كه در نمايش يک حقيقت خارجي در سيستم‌‌هاي مختلف سازمان همه كاربران الفاظ و نمادهاي يكسان و مشتركي را مورد استفاده قراردهند. در یک زنجیره‌تأمین باید زیرساخت‌های مختلف نرم افزاری وسخت‌افزاری یک‌ پارچه شوند و یک پیمان مشترک برای تبادل اطلاعات موجود باشد تا طرف‌های مبادله بتوانند برای تراکنش‌های تجاری با اطمینان و به راحتی از فناوری اینترنت بهره ببرند.
ساختاردهی و استانداردسازی توصیفات محصول کاری در تجارت الکترونیکی به ویژه تجارت الکترونیکی کسب ‌وكار به کسب ‌وكار بسیار مهم است تا اشخاص مختلف بتوانند با هم به‌گونه‌ای ارتباط برقرار کنند که مشتریان محصول مورد نظر خود را بیابند.
توصیفات محصول، همراه با اطلاعات درباره فروشنده، تولیدکننده، زمان تأخیر تا تحویل و دیگر مسائل مرتبط با کسب ‌وکار از اجزای تشکیل دهنده کاتالوگ الکترونیک است. به ترکیب این اجزا ساختار کاتالوگ نیزگفته می‌شود. هنگامی که طرف‌های تجاری با هم مبادله ای انجام می‌دهند باید ساختار کاتالوگ‌هایشان با هم سازگار باشد وهمچنین خریدار و فروشنده برای خواندن و پردازش مدارک تجاری یکدیگر نیازمند یک زبان تجاری مشترک هستند.
استانداردسازی داده‌ها به صورت فرایند دستیابی به توافق بر روی تعاریف مشترک داده‌ها، چارچوب‌ها، اشکال نمایش و ساختارهای همه لایه‌های داده‌ای و عناصر داده‌ای تعریف شده است. استانداردسازی داده‌ها نخستین گام برای اطمینان از ممکن بودن به اشتراک‌گذاری داده‌ها است. یک استاندارد داده ‌؛ یک نمایش، چارچوب و تعریف مورد توافق همه برای داده‌های مشترک است. استانداردهای داده‌ای سازگاری را افزایش، تکرار را کاهش داده و کارایی تبادل و گردآوری داده‌ها را بهبود می‌دهد
وقتی که استاندارد مشترکی برای ساختار دهی به اطلاعات مبادله محصولات وجود نداشته باشد، توصیفات محصولات باید طبقه‌بندی، طبقه‌بندی مجدد، توصیف و توصیف مجدد شوند تا مشتریان تجاری بتوانند از آن‌ها درزمینه مورد نیازشان بهره ببرند به ویژه هنگامی که مبادله اطلاعات تجاری به صورت مکانیزه انجام گیرند تبدیل اطلاعات باید متناسب با ساختار سیستم‌های دو طرف مبادله باشد.

اهداف استانداردسازی داده‌ها با ایران کد

استانداردسازی داده‌ها نخستین گام برای اطمینان از ممکن بودن اشتراک‌گذاری داده‌ها است. یک استاندارد داده ‌؛ یک نمایش، چارچوب و تعریف مورد توافق همه برای داده‌های مشترک است. استانداردهای داده‌ای سازگاری را افزایش، تکرار را کاهش داده و کارایی تبادل و گردآوری داده‌ها را بهبود می‌دهد.

1. اشتراک‌گذاری داده در ایران کد : استانداردسازی داده‌ها، با حذف نیاز به ترجمه و اسان سازی انتقال داده‌ها میان پایگاه‌های داده‌هاي مختلف، امکان به اشتراک‌گذاشتن داده‌ها را فراهم و هزینه آن را کاهش می‌دهد.
2. دستیابی به داده‌های قابل اعتماد در ایران کد : داده‌های استاندارد شده دارای معنای مشخص و چارچوب اطلاعاتی مرتبط روشن هستند، بنابراین احتمال آن که سیستم داده‌ای را چند بار دریافت کرده و هربار پاسخ متفاوتی را ارائه دهد حذف می‌شود و همچنین احتمال آن که سیستم‌های یک‌پارچه شده پاسخ‌های متفاوتی را در قبال یک داده داشته باشند نیز حداقل می‌شود.
3. حذف تکرار در ایران کد : با استانداردسازی داده‌ها، داده‌هایی که به شکل های مشابه بارها در سیستم ذخیره می‌شدند جای خود را به یک داده استاندارد شده می‌دهند که فقط یک جا در سیستم نگهداری می‌شود.
4. استفاده از داده‌های دارای تعریف مشترک در ایران کد : داده‌ها با تعریف مشترک جایگزین تعاریف متفاوت هر سیستم می‌شوند. بنابراین کاربرد داده‌ها در سیستم‌های مختلف مشابه خواهد بود.
5. یک‌پارچه‌سازی عملیات در ایران کد : استانداردسازی داده‌ها به یک‌پارچگی عملیات کسب‌وکارهای گوناگون و جوامع کمک می‌کند و با فراهم کردن داده‌های قابل اطمینان و غیر تکراری تصمیم‌گیری را اسان ترو سریع‌تر می‌کند.

كد ملي كالا

ایران‌ کد با کمک کد ملی کالا و خدمات،‌ وسیله‌ای برای شناسایی و ارتباط بین بنگاه‌ها در اسان سازی فرآیند‌های زنجیره تأمین کالاها و خدمات کشور فراهم می‌کند. شناسایی محصول و خدمات در فرآيندهای کسب و کار از نیازهای اساسی به شماره می‌آید. بسته به نیاز ان در هر مرحله از فرآيندهای کسب و کار به کالاهای در حال مبادله یا مبادله شده اشاره می‌شود و بسیاری تصمیمات بر اساس شناخت حاصل شده از کالا اتخاذ می‌گردد. همان طور که در شکل زیر مشاهده میکنید، ساختار کد‌ ملی کالا دارای سه بخش است.

• بخش اول کلید کد است که شامل بر 7 رقم بوده و جایگاه محصول را در ساختار طبقه‌بندی کالا در ایران‌ کد مشخص می‌کند.
• بخش دوم شامل بر 5 رقم است و شماره سریال مرجع عرضه را در بر دارد.
• بخش سوم، سریال هر یک از کالاهای مرجع عرضه کننده است که شامل بر 4 رقم است.

هر یک از ارقام کد ملی کالا می‌تواند از صفر تا نه باشد و در صورتی که برای مثال شماره سریال کالاهای یک عرضه کننده به علّت تنوع بالا به بیش از 99999 برسد، امکان استفاده از حروف نیز وجود دارد.

ساختار ملی طبقه‌بندی شده کالای ایران‌ کد

ساختار طبقه‌بندي چارچوبي است براي بيان روابط بين گروه‌هاي مختلف كالایی بر مبناي معيار طبقه‌بندي آنها. ساختار طبقه‌بندي از تعدادي سطح های مرتبط به هم تشكيل شده است كه در هر سطح گروه‌هايي از كالاها تقسيم‌بندي شده‌اند؛ بنابراين از اين طريق مي‌توان دسته‌هاي كالا و منطق تقسيم‌بندي آنها را شناسايي کرد. به عبارت ديگر ساختار طبقه‌بندي اقلام، دسته‌بندي و تقسيمات مختلف اقلام و تنوع آنها را به شكل درختي نمايش مي‌دهد. در اين سيستم دسته‌هاي كلان اقلام و زيرمجموعه‌هاي مربوطه، در قالب تقسيمات متوالي كلاس، سرگروه، گروه، زير گروه، دسته و زيردسته اقلام قرار مي‌گيرند

نام پایه تکمیلی در ایران کد

نامی که مشخصات طیفی از اقلام را بر اساس سطحی از ساختار طبقه‌بندی در بر گرفته و طبق آن می‌توان به نام مصوب کالا دست یافت.

کلید کد در ایران کد

كدي است كه به جايگاه نام‌ پايه تكميلي در ساختار طبقه‌بندي ملي ایران کد اختصاص داده شده است . اين كد حداقل سه رقم و حداكثرهفت رقم دارد.

الگوی وصف نام محصول در ایران کد

به ترتیب قرار گرفتن نام و مشخصات فنی قلم کالا که برای معرفی آن در نظر گرفته شده، الگوی وصف محصول گفته می‌شود.

مصوبه‌های هیأت دولت درباره ایران کد

در چند سال اخير قوانين تاثیر گذاری در جهت گسترش و نشر ايران‌كد به صورت مصوبه های هيأت وزيران و آيين‌نامه‌هاي دولتي به تصويب رسيده است.برخي از اين موارد به شرح زير است:

مصوبه ستاد پشتيباني برنامه تنظیم بازار مورخ 28/02/1374

طبق اين مصوبه كليه شركتهاي توليدي موظف اند طبق آيين‌نامه تنظيمي وزارت بازرگاني (وزارت صنعت، معدن و تجارت كنوني) برای كالاهاي توليدی خود شماره ملي كالا را دریافت و آن را بر روي محصول خود درج کنند.
مصوبه ایجاد و توسعه نظام ملی طبقه‌بندی و خدمات شناسه کالا و الزام همکاری سازمانها و نهادها، مورخ 18/09/1385 اين وزارتخانه موظف است نسبت به ايجاد و توسعه نظام ملي طبقه بندي و خدمات شناسه كالا و خدمات (شامل تامين و توسعه بستر اطلاعاتي زنجيره تامين ملي كالا، استانداردها، روشها، ابزار و دستورالعملهاي طبقه‌بندي و كدگذاري كالا جهت دستيابي به زبان مشترك ملي كالا و اطلاعات پايگاه مركزي داده‌ها و نيز تامين ساز و كار لازم براي طبقه بندي و كدگذاري خدمات براي رسيدن به درگاه (پورتال) اطلاع رساني ملي كالا و خدمات، اقدام نمايد.
آئین نامه اجرایی نظام ملی طبقه بندی و خدمات شناسه کالا و خدمات مورخ 11/02/1386. به موجب اين آيين نامه از ابتداي سال 1388 تمامي دستگاههاي دولتي موظف شدند در خريدهاي بزرگ و متوسط خود، تنها كالاهايي را خريداري نمايند كه داراي كد ملي ثبت شده در پرتال ملي اطلاع‌رساني باشند.
اعلام معافیت 10 درصدی در هزینه کارمزد ثبت سفارش برای بازرگانان، مورخ 22/07/1387
مصوبه الزام دستگاه های دولتی به خریدهای بزرگ و متوسط با قید ایران کد مورخ 02/04/1388
تمديد معافیت 10 درصدی در هزینه کارمزد ثبت سفارش 09/10/1388
مصوبه ایجاد و توسعه نظام ملی طبقه‌بندی و خدمات شناسه کالا و الزام همکاری سازمانها و نهادها، مورخ 18/09/1385. اين وزارتخانه موظف است نسبت به ايجاد و توسعه نظام ملي طبقه بندي و خدمات شناسه كالا و خدمات (شامل تامين و توسعه بستر اطلاعاتي زنجيره تامين ملي كالا، استانداردها، روشها، ابزار و دستورالعملهاي طبقه‌بندي و كدگذاري كالا جهت دستيابي به زبان مشترك ملي كالا و اطلاعات پايگاه مركزي داده‌ها و نيز تامين ساز و كار لازم براي طبقه بندي و كدگذاري خدمات براي رسيدن به درگاه (پورتال) اطلاع رساني ملي كالا و خدمات، اقدام نمايد.
مصوبه تطبيق فرآيند كاري دستگاه‌هاي اجرايي با استانداردهاي اطلاعاتي ايران‌كد مورخ 15/10/1388. به موجب این مصوبه دستگاه‌های اجرایی موظف شدند فرایندهای کاری خود را با استانداردهای اطلاعاتی ایران‌ کد هماهنگ سازند و در صورت ضرورت لوایح اعتبارات لازم را در بودجه سنواتی پیش‌بینی کنند.
مصوبه كارگروه كنترل بازار در خصوص الزامي کردن درج ايران‌كد براي كليه كالاهاي وارداتي مورخ 25/08/1389
تمديد معافیت 10 درصدی در هزینه کارمزد ثبت سفارش مورخ 18/03/1390

قانون برنامه چهارم توسعه

در متن ماده 33 قانون برنامه چهارم توسعه برای دست یافتن به اهداف «نوسازي و روان سازي تجارت، افزايش سهم كشور در تجارت بين‌الملل، توسعه صادرات كالاهاي غيرنفتي و خدمات، تقويت توان رقابتي محصولات صادراتي كشور در بازارهاي بين‌المللي و به منظور گسترش كاربرد فن‌آوري ارتباطات و اطلاعات در اقتصاد، بازرگاني و تجارت در قالب سند ملّي بازرگاني كشور» برخی از تکالیف دولت، به شرح زیر تعیین شده است که به برخی از خدمات و کارکردهای ایران‌ کد اشاره دارد:
1-به روز کردن پايگاه ها و مراكز اطلاع رساني و ارائه خدمات دستگاه مربوطه در محيط رايانه‌اي و شبكه‌ای
2- ايجاد بازارهاي مجازی
3- جلوگيري از دوباره كاري در طراحي سيستم هاي طبقه‏بندی انجام فعاليت هاي تداركاتی و معاملاتی در قالب تجارت الكترونيكی از سال دوم برنامه
4-انجام مناقصه‌ها، مزايده‌ها و مسابقه‌های خريد و فروش كالا و خدمات و عمليات مالي اعتباري در محيط رايانه‌اي و شبكه‌هاي اطلاع‌رساني
تبصره: قوه قضاییه موظف است شعبی ازدادگاه هارا برای برسی جرایم الکترونیکی ونیز جرایم مربوط به تجارت الکترونیکی وتجارت سیار اختصاص دهد.
قانون برنامه پنجم توسعه
در متن ماده 93 برنامه پنجم توسعه که به تازگی به تصویب رسیده با هدف تنظيم مناسب بازار، افزايش سطح رقابت، ارتقاي بهره‌وري شبكه توزيع و شفاف‌سازي فرآيند توزيع كالاها و خدمات، به الزاماتی اشاره دارد که در حوزه حمایت و توسعه فعالیت‌های ایران‌ کد قرار می‌گیرند:
واحدهاي پخش كالا در سراسر كشور را ساماندهی کرده و شیوه عرضه كالاهايي را كه فهرست آن‌ها را سالانه وزارت بازرگاني مشخص مي‌کند به واحدهاي خرده‌فروشي، تنها به ساز و كاري كه وزارت بازرگاني تعريف مي‌كند محدود می نمايد. واحدهاي موضوع اين بند ملزم به رعايت قانون نظام صنفي و سازوكارهاي ابلاغي دولت بوده و متخلفين مشمول ماده 61 قانون نظام صنفي مي‌شوند.
توسعه نظام ملّي طبقه بندي و خدمات شناسه كالا و خدمات ايران (ايران‌كد) به منظور ايجاد نظام منسجم و يك‌پارچه براي تبادل اطلاعات مربوط به كالاها و خدمات، و مكلف کردن كليه عرضه كنندگان كالا و خدمات به اخذ و روزآمد كردن اين كد و موظف کردن دستگاه هاي اجرايي ذی ربط به استفاده از آن.

برنامه جامع توسعه تجارت الکترونیکی

هیأت وزیران در سال 1384 بنا به پیشنهاد وزارت بازرگانی سابق و در اجرای قانون تجارت الکترونیکی و ماده 34 قانون چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، برنامه جامع تجارت الکترونیکی را تصویب کرد.
در این برنامه به برخی از تکالیف وزارت بازرگانی برای تحقق اهداف این برنامه اشاره شده که در حوزه فعالیت‌های ایران‌ کد قرار می‌گیرد.
متن مواد 11، 28 و 40 این برنامه به این موضوع اختصاص یافته که در زیر، آورده شده است:
ماده 11: وزارت بازرگاني مكلف است استانداردهاي موضوع بند ط ماده 33 قانون برنامه‌ي چهارم توسعه اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي كشور در حوزه‌هاي امنيت سيستم‌هاي كاربردي تجارت الكترونيكي، فرآيندهاي محيط تجاري، تبادل اسناد، واسطه هاي اطلاع‌رساني، پيغام، كدگذاري كالا و خدمات را تا پايان مهرماه سال 1384 تدوين و ابلاغ کند.
ماده 28: وزارت بازرگاني مكلف است با همكاري وزارت ارتباطات و فناوري اطلاعات به منظور گردآوري و پردازش سيستم هاي اطلاع‌رساني كاربردي تجارت الكترونيكي مانند شبكه جامع اطلاع‌رساني بازرگاني كشور و نقطه تجاري و ارائه خدمات اصلي پشتيباني تجارت الكترونيكي مانند كتابخانه ملي، فرآيندهاي تجاري مشترك و ميزباني پايگاه هاي وب ويژه تجارت الكترونيكي نسبت به ايجاد مركزداده (Data Center) بخش بازرگاني و تجارت الكترونيكي كشور حداكثر تا پايان شهريور ماه سال 1385 اقدام كند.
ماده 40: وزارت بازرگاني مكلف است در چارچوب استانداردهاي تجارت الكترونيكي، پرتال اصناف را تا پايان شهريور سال 1385 راه‌اندازي کند و شبكه بازرگاني كشور را از طريق يک پارچه‌سازي فعاليت‌هاي اطلاع‌رساني و گسترش بازارهاي داد و ستد الكترونيكي مبتني بر فناوري خدمات شبکه نوسازي کند.

مدارک لازم برای عضویت در ایران کد:

الف) ایران کد اشخاص حقوقي:

• تصوير آگهي تأسيس شركت
• تصوير آخرين تغييرات نسبت به آگهي تأسيس (داراي اعتبار)
• تصوير مجوز فعاليت
• تصوير كارت ملي مدير عامل
• واريز هزينه عضويت به حساب مركز ایران کد

ب) ایران کد اشخاص دولتی:

• نامه معرفي مديرعامل و اعلام رديف دستگاه و تاريخ تأسيس سازمان
• تصوير كارت ملي مدير عامل
• تصوير مجوز فعاليت
• واريز هزينه عضويت به حساب مركز ایران کد

ج) ایران کد اشخاص حقيقی:

• تصوير مجوز فعاليت
• واريز هزينه عضويت به حساب مركز ایران کد
• تصوير كارت ملي شخص حقيقي
• واريز هزينه عضويت به حساب مركز ایران کد

تذكر: در راستاي اجراي «آئين‌نامه نظام توزيع كالا و خدمات و صدور مجوزها» كليه واحدهاي توليدي و خدماتي پيش از اخذ مجوز از وزارتخانه‌ها و سازمانهاي صادركننده ملزم به دريافت ايران‌كد مي‌باشند. لذا چنانچه هر يك از متقاضيان عضويت در سيستم ايران‌كد فاقد مجوز مورد نياز باشند، لازم است پيش از اخذ مجوز مربوطه، با تكميل فرم تعهدنامه براي ارايه مجوز مربوطه، در سيستم ايران‌كد ثبت نام نمايند.

نمونه‌هايی از مجوزهای فعاليت مورد نیاز برای ایران کد :

• جواز تأسيس
• جواز كسب
• پروانه سازمان دخانيات
• پروانه بهره برداري صنايع وزارت صنعت، معدن و تجارت
• پروانه بهره‌برداری وزارت ارشاد
• پروانه سازمان ميراث فرهنگی
• پروانه بهره برداری وزارت بهداشت
• پروانه بهره برداری وزارت جهاد كشاورزی
• پروانه شورای عالی انفورماتيک
• كارت بازرگانی
• مجوز فعاليت مشاغل خانگی
• آگهي ثبت علامت تجاري (برند)

ایران کد چیست؟

یا نظام ملی طبقه ‌بندی و خدمات مشخصه کالا، سیستمی است برای شناسایی، طبقه‌ بندی، کد گذاری و در نهایت ایران کد شناسنامه‌ دار کردن کالاهایی که در چرخه بازرگانی کشور مورد معامله و استفاده هستند.

بر این اساس، هر کالایی که به ایران‌ کد معرفی می‌شود در مرحله اول مورد شناسایی کارشناسان به لحاظ اصالت و همچنین کیفیت و موارد تخصصی مرتبط دیگر قرار می‌گیرد.

دریافت ایران کد چگونه است؟

شما می توانید ایران کد را به نام مدیر عامل یا خود شرکت دریافت نمایید ولی با تجربه کارشناسان مشهور توصیه نمی شود که به نام مدیر عامل دریافت کنید، به این دلیل که ممکن است مدیر عامل شرکت تغییر کند و یا فعالیتش در آن شرکت تمام شود.

همچنین مدیر عامل شرکت می‌تواند ایران کد را به شرکت دیگری واگذار کند و سوء استفاده ای صورت گیرد. پس بهتر است به نام شرکت دریافت شود و حقوقی باشد.

بعد از این که برای شرکت خود ایران کد دریافت کردید باید برای تمام محصولات پرفروش خود ایران کد تهیه کنید تا جزء شرکت های تولید کننده محصولات متنوع قرار بگیرید و یا اینکه فقط برای محصولاتی که برند یا بسیار پرفروش هستند ایران کد تهیه کنید تا چنین محصولاتی صرفاً تحت تملک شرکت شما باشند.

بعضی از شرکت ها ممکن است نماینگی شرکت خارجی را در ایران داشته باشند و محصولات آن شرکت را در بازار ایران معرفی و تبلیغ کرده و به فروش برسانند، این شرکت هم می تواند در زمینه محصولات خود ایران کد تهیه کند، مشروط به این که آن شرکت خارجی، طی یک قرارداد رسمی اجازه فروش و بازاریابی را به نماینده خود در ایران داده باشد.

مدارک دریافت ایران کد چیست؟

مدارک لازم برای ثبت ‌نام در نظام ملی ايران‌ كد  برای دریافت بارکد داخلی و بین المللی شامل دو نوع اشخاص حقوقی و اشخاص حقیقی است که در ادامه هر دو نوع آن را بررسی نموده ایم.

نوع اول: اشخاص حقوقی

• آگهی ثبت شرکت
• روزنامه رسمی و آخرين تغييرات (دارای اعتبار)
• پروانه بهره‌ برداری (برای شركت های توليدی) در صورتیکه درحال طی مراحل اداری هستید ارائه جواز تاسیس کافی است. در غیر اینصورت باید فرم تعهد نامه را مبنی بر تحویل جواز تاسیس یا پروانه بهره برداری در کوتاهترین زمان ممکن را امضاء و ایمیل کنید.
• جواز ساخت (شركت‌های توليد مواد غذايی، دارويی و بهداشتی آرايشی)
• كارت بازرگانی (برای وارد كنندگان و صادر كنندگان)
• كارت ملی مدير عامل
• فيش واريزی هزينه‌ های ثبت نام به حساب مركز ملی شماره گذاری کالا و خدمات ایران (با توجه به صدور پیش فاکتور الکترونیکی، باید پس از تکمیل اطلاعات و اتمام ثبت نام بصورت فکس و یا ایمیل برای متقاضی ارسال گردد)
• اگهی ثبت برند و علامت تجاری برای توزيع‌ كنندگان كالا، در صورتیکه از برند یا همان علامت تجاری استفاده می کنید که ثبت نشده است می توانید از طریق سامانه راهبری علائم تجاری (سرعت) نسبت به ثبت برند نیز اقدام نمایید.

البته در صورتیکه نمی خواهید نام تجاری یا برند شما در کد کالاهایتان ثبت شود، این گزینه نیز الزامی نیست، در اینصورت در نام کالایی که به ایران کد متصل است نام تجاری یا برند شما ذکر نخواهد شد.

نوع دوم: اشخاص حقیقی

• پروانه كسب (برای اعضای صنوف)
• پروانه بهره برداری(برای توليدكنندگان عضو وزارت صنايع) در صورتیکه درحال طی مراحل اداری هستید ارائه جواز تأسیس کافی است در غیر اینصورت باید فرم تعهدنامه مبنی بر تحویل جواز تأسیس یا پروانه بهره برداری در کوتاهترین زمان ممکن را امضاء و ایمیل کنید.
• كارت ملی صاحب جواز كسب يا پروانه بهره‌ برداری
• آگهی ثبت علامت تجاری (برند) برای توزيع‌ كنندگان كالا، در صورتیکه از برند یا همان علامت تجاری استفاده می کنید که ثبت نشده است می توانید از طریق سامانه راهبری علائم تجاری (سرعت) نسبت به ثبت برند نیز اقدام نمایید.

البته در صورتیکه نمی خواهید نام تجاری یا برند شما در کد کالاهایتان ثبت شود، این گزینه نیز الزامی نیست، در اینصورت در نام کالایی که به ایران کد متصل است نام تجاری یا برند شما ذکر نخواهد شد.

• پروانه ساخت (توليدكنندگان مواد غذايی، دارويی و بهداشتی آرايشی)

تذكر: توزيع‌ كنندگان اقلام فوق (دارای برند) ملزم به ارائه پروانه ساخت توليد كننده كالا به همراه موافقت ايشان مبنی بر درج شماره پروانه ساخت بر روی بسته‌ بندی محصولات مذكور می باشند.

• فيش واريزی هزينه‌ های ثبت نام به حساب مركز ملی شماره گذاری کالا و خدمات ایران (با توجه به صدور پیش فاکتور الکترونیکی، باید پس از تکمیل اطلاعات و اتمام ثبت نام بصورت فکس و یا ایمیل برای متقاضی ارسال گردد)
• كارت بازرگانی (برای وارد كنندگان و صادر كنندگان)

تذكر: واردكنندگان به دو دسته تقسيم می شوند:

الف) يک دسته كالای وارده را با برند مشخص به بازار عرضه می‌ نمايند و ضرورت دارد كالای وارداتی اين دسته از طريق پرتال مركز اطلاع‌ رسانی شود و در اين ارتباط لازم است مجوز اتحاديه‌ های توزيعی مرتبط (جواز كسب توزيعی) از ايشان دریافت شود.

ب) دسته دوم وارد كنندگانی هستند كه توزيع‌ كننده كالای وارداتی نبوده و صرفاً به عنوان واسطه اين كالاها را در اختيار توزيع‌ كنندگان قرار می دهند، برای اين دسته از وارد كنندگان نبايد اطلاع‌ رسانی روی پرتال مركز صورت گيرد.

مزایای دریافت ایران کد

• داشتن ایران کد (بارکد) راه خوبی برای جلوگیری از قاچاق کالا است
• شناسنامه دار کردن کالاهای اصل و با کیفیت داخلی و حمایت از تولید داخلی
• زبان مشترک برای خواندن اصالت و شناسنامه کالاها
• زمينه سازی جهت ایجاد حافظه اجتماعی و بستر اطلاعاتی به منظور انسجام عناصر مديریت زنجيره تامین کالا و خدمات
• زمينه ساز حضور در عرصه دیجیتال مارکتینگ
• قابلیت ارتباط با سيستم های کدینگ بين المللی
• معرفی و شناسایی منابع ساخت و توزيع کالا
• زمينه ساز توزيع گسترده برای توليد کنندگان و توزيع کنندگان
• زمينه ساز معرفی و تبليغ گسترده منطقه ای و جهانی محصولات
• کاهش هزينه های توزیع، فروش و عمليات

ایران کد چیست؟

نظام طبقه‌بندی ملّی کالا و شناسه خدمات ایران (ایران کد)، نظامی برای طبقه بندی اطلاعات است، اطلاعاتی که پایه زنجیره تأمین را در حوزه کالا و خدمات تحت کنترل درآورده و به دستگاه های متقاضی اطلاعات استاندارد شده عرضه می نماید. این سامانه اطلاعاتی با استفاده از ابزار خبره طبقه‌ بندی حرفه ای و کدگذاری انواع کالا و خدمات، توانسته زبان مشترک و مفاهیم یکسانی در سطح کشور ایجاد کند و کلیه اطلاعات مهم کالاها و خدمات از قبیل مرجع عرضه‌ کننده، استانداردهای ملی و بین‌المللی، مشخصات فنی و … را ثبت، ذخیره و پس از ساماندهی و منتشر کند.

تاریخچه ایران کد

ایران‌کد در واقع فرزند سماپل (سیستم مدیریت اطلاعات پایه لجستیک) است، که بیش از ۱۰ سال توسط لجستیک سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به مدیریت مهندس پاسدار احمد غلامزاده و به منظور سازماندهی اقلام و مدیریت موجودی‌ در انبارهای سپاه در آمادگاه‌های سراسر کشور پیاده‌سازی شده بود، این سامانه فعالیت خود را از سال ۱۳۸۵ برای طبقه‌بندی کالاهای موجود در چرخه کالای کشور شروع کرد.

با توجه به تنوع اقلام موجود در سطح ملی و نیازهای اطلاعاتی متفاوت در این حوزه، از نظام‌های طبقه‌بندی خاص که در صنایع مختلف به‌کار گرفته شده بود، نظام فعلی ملی طبقه‌بندی و کدگذاری کالا و خدمات کشور شکل گرفت. ایران‌کد، نظامی مبتنی بر اصول علمی طبقه‌بندی و توصیف کالاست که به صورت تجربی و با هدفی بزرگ برای شناسایی کالاها و خدمات کشور شکل گرفته است.

اهداف ایران کد

• تولید و مدیریت زبانی مشترک و ساده برای شناسایی اقلام.
• افزایش سرعت و اطمینان در تبادل اطلاعات محصولات و دسترسی به آن.
• فراهم آوردن آمار و اطلاعات لازم جهت تصمیم‏گیری، برنامه‏ ریزی و سیاست‏گذاری.
• کمک به ایجاد سامانه اطلاع ‏رسانی یکپارچه در سطح ملّی مانند شبکه اطلاع ‏رسانی بازرگانی.
• افزایش سرعت در طراحی سیستم های طبقه‏ بندی و کدگذاری، برای سازمان‏ها و شرکتهایی که حتی در آینده شکل می گیرند.
• جلوگیری از موازی کاری در تهیه و ثبت اطلاعات مشابه.

استانداردسازی اطلاعات

در هر زنجیره‌ تأمین باید زیرساخت‌های مختلفی یک‌پارچه شوند (چه سخت‌افزاری و چه نرم افزاری) و یک استاندارد مشترک برای تبادل داده ها وجود داشته باشد تا طرفین مبادله بتوانند برای تراکنش‌های تجاری خود با اطمینان کامل و سادگی هرچه تمام از فناوری اطلاعات بهره مند شوند. استانداردسازی، تشکیل و توسعه ساختار برای توصیفات محصولات کاری مهم در تجارت الکترونیکی می باشد به ویژه در تجارت کسب ‌وکار به کسب ‌وکار یا B2B.

سپس طرف‌های دگیر می توانند با یکدیگربه‌ گونه‌ای ارتباط برقرار کنند که مشتریان محصول مورد نظر خود را به راحتی پیدا کنند. توصیف محصول، همراه با اطلاعات فروشنده، تولید کننده، زمان تحویل و تأخیر آن و دیگر اطلاعات مرتبط از اجزای مهم تشکیل دهنده کاتالوگ الکترونیکی کالا و خدمات است. به ترکیب این اجزا ساختار کاتالوگ الکترونیکی یا E-Catalog گفته می‌شود. هنگامی که طرف‌های تجاری با هم مبادله ای انجام می‌دهند باید ساختار کاتالوگ‌های ایشان با هم همخوان باشد. همچنین خریدار و فروشنده برای خواندن و پردازش مدارک تجاری یکدیگر نیاز به یک زبان تجاری مشترک دارند. وقتی که استاندارد واحدی برای شکل دهی به اطلاعات تبادل شده وجود نداشته باشد، توصیف محصولات باید طبقه‌بندی، طبقه‌بندی مجدد، توصیف و توصیف مجدد شود تا مشتری بتوانند از آن‌ها استفاده کنند. به ویژه هنگامی که تبادل اطلاعات به صورت سیستمس انجام گیرد تبدیل اطلاعات باید متناسب با ساختار سیستم‌های دو طرف باشد.

استانداردسازی داده‌ها به صورت پروسه دستیابی به تفاهم بر روی تعاریف مشترک داده‌ها، چارچوب‌ها، شکل نمایش و ساختار همه لایه‌های داده‌ و عناصر داده‌ تعریف شده. استانداردسازی داده‌ها اولین قدم برای اطمینان از اشتراک‌گذاری داده‌ها به شکل صحیح است. یک استاندارد داده، چارچوب و تعریف مورد توافق همه برای داده‌های مشترک می باشد. استاندارد داده‌ سازگاری تبادل اطلاعات را افزایش، تکرر اطلاعات را کاهش و کارایی تبادل و گردآوری داده‌ها را بهبود می‌بخشد.

از اینرو و به طور معمول، اهداف استانداردسازی به شرح زیر است:

• به اشتراک‌گذاری داده: استانداردسازی داده‌ها، نیاز به ترجمه را حذف و انتقال داده‌ها میان پایگاه‌های داده‌های مختلف را تسهیل می نماید، به اشتراک‌ گذاری داده‌ها را ممکن و هزینه آن را کاهش می‌دهد.
• دستیابی به داده‌ مورد اعتماد: داده‌ استاندارد شده دارای معنای مشخص و چارچوب اطلاعاتی مرتبط و روشن می باشد، از این رو احتمال آن که سیستم اطلاعات را چند بار به صورت تکراری دریافت کرده و هربار پاسخی متفاوت را ارائه دهد از بین می رود، همچنین احتمال آن که سیستم‌های یک‌پارچه شده پاسخ‌های متفاوتی را در قبال یک داده داشته باشند را نیز به حداقل می رساند.
• استفاده از داده‌های دارای تعریف یکسان: داده‌ها با تعریف مشترک و یکسان جایگزین تعاریف متفاوت در هر سیستم می‌شود. بنابراین داده‌ها در سیستم‌های مختلف کاربرد مشابه خواهند داشت.
• حذف تکرار: با استاندارد سازی داده‌ها، داده‌ ای که به اشکال مشابه بارها و بارها ذخیره می‌شدند جای خود را به یک داده استاندارد شده می‌دهند که فقط یک بار و آن هم یک جا در سیستم نگهداری می‌شود.
• یکپارچه‌سازی عملیات: استاندارد سازی داده‌ها به یک‌ پارچگی عملیات کسب‌ وکارهای مختلف در جوامع مختلف کمک می‌کند و با فراهم کردن داده‌ ای قابل اطمینان و غیر تکراری تصمیم‌ گیری را تسهیل و تسریع‌ می‌کند.

خدمات ایران‌کد

صدور کد ملّی کالا (ایران کد)

ایران‌کد برای هر کالایی که در سطح کشور عرضه می‌شود صرفا بر اساس اطلاعات خود اظهاری عرضه‌ کننده آن کالا، یک کد شانزده رقمی صادر نموده و شناسنامه الکترونیکی آن کالا را در قالب کاتالوگ الکترونیکی منتشر می‌کند. در این نظام با استفاده از روالهای استاندارد به ویژه ابزار طبقه‌ بندی و کدگذاری حرفه ای کالاها و خدمات، زبان مشترک و مفاهیمی همسان در سطح ملی ایجاد کرده و کلیه اطلاعات لازم و مهم کالا و خدمات از قبیل منابع عرضه‌ کننده، مشخصات فنی، استانداردهای ملی و بین‌المللی متناظر و … ثبت، ذخیره و پس از ساماندهی و منتشر می نماید.

خدمات سازمان GS1 در ایران

مرکز شماره گذاری کالا و خدمات ایران به عنوان نماینده رسمی GS1 بین الملل در ایران، خدمات ارائه کد‌های GTIN را که برای سیستم‌های خرده فروشی بیشترین کاربرد را دارد، بر عهده دارد. به این ترتیب، شخصی که برای محصولات خود (تولیدی یا وارداتی) نیازمند دریافت این کد می باشد (جهت ارائه به سامانه ستاد، شرکت نفت، ذیحساب و …) لازم است نخست به عضویت نظام ملی طبقه بندی کالا و شناسه خدمات – ایران کد در آمده سپس با توجه دریافت کد عضویت می تواند برای هر کد ملّی ثبت شده در سیستم، کد GTIN را نیز به صورت بین المللی دریافت نماید.

کد ملی کالا و خدمات

نظام ملی طبقه بندی کالا و شناسه خدمات (ایران‌ کد) با کمک کد ملی کالا و خدمات،‌ وسیله‌ ای برای شناسایی و ایجاد ارتباط بین بنگاه‌ها در روانسازی فرآیند‌های زنجیره تأمین کالاها و خدمات فراهم آورده است. شناسایی محصول در فرآیندهای کسب و کار از نیازهای پایه ای به شماره می رود. بسته به نیاز در هر مرحله از فرآیندهای کسب و کار به کالای در حال مبادله یا مبادله شده اشاره می‌شود و بسیاری تصمیمات بر اساس شناخت حاصل شده از محصول لحاظ می‌گردد.

همان طور که در شکل زیر دیده می شود، ساختار کد‌ ملّی کالا دارای سه بخش اصلی می باشد. بخش اول کلید کد است که مشتمل بر ۷ رقم بوده و جایگاه محصول را در ساختار طبقه‌بندی در ایران‌ و ایران کد نشان می دهد. بخش دوم مشتمل بر ۵ رقم است و شماره سریال مرجع عرضه را در بر می گیرد. بخش سوم، سریال یا شمارنده است که هر یک از کالاهای مرجع عرضه کننده می باشد که شامل بر ۴ رقم می باشد. هر یک از ارقام کد ملّی کالا می‌تواند از صفر تا نه متغییر باشد و در صورتی که برای مثال شماره سریال کالاهای یک تولید کننده به علّت تنوع بالا به بیش از ۱۰۰۰۰ برسد، امکان استفاده از حروف نیز وجود خواهد داشت. شکل ۶-۲ مثالی است از یک کد ملّی که برای انبردست تعریف شده است.

ساختار طبقه‌ بندی کالا

نمونه پیشروی در درختواره ایران کد

ساختار طبقه‌بندی درختی از اطلاعات برای بیان روابط بین گروه‌های مختلف محصول بر مبنای معیار طبقه‌بندی آنها است.

ساختار طبقه‌بندی از ردیفهای مرتبط به هم تشکیل شده است که در هر سطح گروه‌هایی از کالاها تقسیم‌ بندی شده‌اند. بنابراین از طریق آن می‌توان دسته‌های کالا و منطق تقسیم‌ بندی آنها را شناسایی کرد. به بیان دیگر ساختار طبقه‌بندی اقلام، دسته‌بندی و تقسیمات مختلف آن و تنوع آنها را به شکل درختی نشان می دهد. در این سیستم دسته‌های کلان و زیرمجموعه‌های مربوطه، در قالب تقسیمات متوالی کلاس، سرگروه، گروه، زیر گروه، دسته و زیردسته اقلام قرار گرفته اند.

کاتالوگ الکترونیکی ایران‌کد

کاتالوگ الکترونیکی ایران‌کد سندی الکترونیکی است که مشخصات فنی بر گرفته از اطلاعات پایه هر محصول را بر مبنای اطلاعات استاندارد ایران‌کد نمایش می دهد. در پورتال ایران‌کد، برای هر محصول یک برگه اختصاصی به نام کاتالوگ الکترونیکی آن محصول وجود دارد که در آن اطلاعات مربوط به کالا یا خدمت ذکر شده است. این اطلاعات شامل کدملی (ایران کد) و بارکد بین المللی GS1 کالا یا خدمت، اطلاعات مبنای آن محصول از جمله تامین کننده، کدهای سیستم‌های بین المللی متناظر و مشخصات فنی آن است.

نام پایه تکمیلی

اسمی که مشخصات طیفی از اقلام را بر اساس ردیفی از ساختار طبقه‌ بندی در بر گرفته و طبق آن می‌توان به نام مصوب کالا رسید.

کلیدکد

کدی است که به جایگاه نام‌ پایه تکمیلی در ساختار طبقه‌بندی ایران کد اختصاص داده شده. این کد حداقل سه رقم و حداکثرهفت رقم دارد.

الگوی وصف نام محصول

به ترتیب قرار گرفتن نام و مشخصات فنی هر قلم کالا یا خدمات که برای معرفی آن در نظر گرفته شده، الگوی وصف محصول گفته می‌شود.

ایران کد و مصوبه‌های هیأت دولت

در چند سال اخیر قوانین تاثیر گذاری در جهت گسترش ایران‌کد به صورت مصوبه های هیأت وزیران و آیین‌ نامه‌های دولتی به تصویب رسیده است. برخی از این موارد به شرح زیر است:
مصوبه های ستاد پشتیبانی برنامه تنظیم بازار مورخ ۲۸/۰۲/۱۳۷۴

طبق این مصوبه کلیه شرکتهای تولیدی موظفند طبق آیین‌ نامه تنظیمی وزارت بازرگانی (وزارت صنعت، معدن و تجارت کنونی) برای کالاهای تولیدی خود، شماره ملی کالا را دریافت کرده و آن در مبادلات خود ذکر و در صورت نیاز روی محصول درج کنند.

مصوبه ایجاد و گسترش نظام ملی طبقه‌ بندی کالا و شناسه خدمات و الزام همکاری سازمانها و نهادها، مورخ ۱۸/۰۹/۱۳۸۵.

این وزارتخانه موظف است نسبت به ایجاد و توسعه نظام ملی طبقه بندی کالا و شناسه خدمات (شامل تامین و توسعه بستر اطلاعاتی زنجیره تامین ملی کالا، استانداردها، روشها، ابزارها و دستورالعمل های طبقه‌ بندی و کدگذاری کالا جهت دستیابی به زبان مشترک ملی کالا و اطلاعات پایگاه مرکزی داده‌ها و نیز تامین ساز و کار لازم برای طبقه بندی و کدگذاری خدمات برای رسیدن به درگاه (پورتال) اطلاع رسانی ملی کالا و خدمات irancode، اقدام نماید.

آئین نامه اجرایی نظام ملی طبقه بندی و خدمات شناسه کالا و خدمات مورخ ۱۱/۰۲/۱۳۸۶.

به موجب این آیین نامه از ابتدای سال ۱۳۸۸ همه دستگاههای دولتی مکلف شدند در خریدهای بزرگ و متوسط خود، تنها کالاهایی را خریداری کنند که دارای کد ملی (ایران کد) ثبت شده در پرتال ملی اطلاع‌ رسانی باشند.

آئین نامه نظام توزیع کالاها و خدمات و صدور مجوزها، مورخ ۰۹/۱۱/۱۳۸۷.

طی این آیین‌ نامه صدور انواع جواز یا پروانه و ارائه خدمات دولتی برای واحدهای تولیدی منوط به عضویت در ایران‌ کد شد و نیز شرکت‌های پخش موظف شدند فقط کالاهای دارای ایران‌کد را توزیع و پخش کنند. همچنین وزارت امور اقتصادی و دارایی موظف شد در نظام مالیاتی از ایران‌کد به عنوان سیستم پایه شناسایی کالا بهره بگیرد.

اعلام معافیت ۱۰ درصدی در هزینه کارمزد ثبت سفارش برای بازرگانان، مورخ ۲۲/۰۷/۱۳۸۷.

تمدید معافیت ۱۰ درصدی در هزینه کارمزد ثبت سفارش ۰۹/۱۰/۱۳۸۸.

مصوبه الزام دستگاه های دولتی به خریدهای بزرگ و متوسط با قید ایران کد مورخ ۰۲/۰۴/۱۳۸۸.

تمدید الزام دستگاه های دولتی به خریدهای بزرگ و متوسط با ایران کد از ابتدای ۱۳۸۹، مورخ ۰۳/۰۵/۱۳۸۹.

مصوبه تطبیق فرآیند کاری دستگاه‌های اجرایی با استانداردهای اطلاعاتی ایران‌کد مورخ ۱۵/۱۰/۱۳۸۸.

به موجب این مصوبه دستگاه‌های اجرایی موکلف شدند فرایندهای خود را با استانداردهای ایران‌کد هماهنگ کرده و در صورت ضرورت، لوایح اعتبارات لازم را در بودجه سنواتی پیش‌بینی کنند.

مصوبه کارگروه کنترل بازار در خصوص الزامی کردن درج ایران‌کد برای کلیه کالاهای وارداتی مورخ ۲۵/۰۸/۱۳۸۹.

تمدید معافیت ۱۰ درصدی در هزینه کارمزد ثبت سفارش مورخ ۱۸/۰۳/۱۳۹۰.

قانون برنامه چهارم توسعه

ایران کد و قانون برنامه چهارم توسعه

در متن ماده ۳۳ قانون برنامه چهارم توسعه کشور، برای تحقق اهداف «نوسازی و تسهیل تجارت، افزایش سهم کشور در تجارت بین‌المللی، توسعه صادرات کالای غیرنفتی و خدمات، تقویت توان رقابتی محصولات ایرانی در بازارهای بین‌المللی و به منظور توسعه کاربردهای فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات در اقتصاد، بازرگانی و تجارت به شکل سند ملّی تجارت کشور» برخی از تکالیف دولت، به شرح زیر تعیین شده که به برخی از خدمات و ابزارهای کاربردی ایران‌کد اشاره نموده است:

• به روز کردن پایگاه ها و مراکز اطلاع رسانی و ارائه خدمات دستگاه ]ای مربوطه در بستر اینترنت و اینترانت.
• انجام مناقصه‌ها، مزایده‌ها و مسابقه‌های خرید و فروش کالا و خدمات و عملّیات مالی- اعتباری در بستر اینترنت و شبکه‌های اطلاع‌رسانی
• کمک ایجاد بازارهای مجازی
• جلوگیری از موازی کاری در طراحی سیستم های طبقه‏ بندی وانجام فعالیت های تدارکاتی و معاملاتی در قالب تجارت الکترونیکی از سال دوم برنامه به بعد.

تبصره: قوه قضاییه مکلف است شعبه یا شعبی از دادگاه ها را برای بررسی جرایم الکترونیکی، رایانه ای و نیز جرائم مربوط به تجارت الکترونیکی و تجارت سیار اینترنتی، اختصاص دهد.

قانون برنامه پنجم توسعه

در ماده ۹۳ برنامه پنجم توسعه کشور که به تصویب رسیده با هدف تنظیم مناسب بازار، افزایش سطح رقابت، ارتقای بهره‌ وری سیستم توزیع و شفاف‌ سازی فرآیندهای توزیع محصول، الزاماتی ذکر شده که در حوزه حمایت و توسعه فعالیت‌های ایران‌کد قرار می‌گیرد:
واحدهای پخش کالا در سراسر کشور را ساماندهی نموده و نحوه پخش و توزیع کالاهایی را که فهرست آن‌ها را سالانه وزارت بازرگانی مشخص می‌کند به واحدهای خرده‌ فروشی اعلام می دارد، تنها به ساز و کاری که وزارت بازرگانی تعریف می‌کند محدود کند. واحدهای موضوع این بند موظف به رعایت قانون نظام صنفی کشور و سازوکارهای ابلاغ شده دولت بوده و متخلفین مشمول ماده ۶۱ قانون نظام صنفی خواهند شد.
توسعه نظام ملّی طبقه بندی کالا و شناسه خدمات (ایران‌کد) به منظور ایجاد نظام منسجم و یکپارچه برای تبادل اطلاعات مربوط به محصولات مختلف، و مکلف کردن کلیه عرضه کنندگان کالا و خدمات به دریافت و بروز کردن اطلاعات این کد و موظف کردن دستگاه های اجرایی ذیربط به استفاده از آن.

برنامه جامع توسعه تجارت الکترونیکی

هیأت وزیران در سال ۱۳۸۴ بنا به پیشنهاد وزارت بازرگانی سابق و در اجرای قانون تجارت الکترونیکی و ماده ۳۴ قانون چهارم توسعه اقتصادی کشور، اجتماعی و فرهنگی، برنامه جامع تجارت الکترونیکی را تصویب کرد. در این برنامه برخی از تکالیف این وزارت خانه برای تحقق اهداف این برنامه ذکر شده است که در حوزه فعالیت‌های ایران‌کد قرار دارد. متن مواد ۱۱، ۲۸ و ۴۰ این برنامه به این موضوع اختصاص یافته که در زیر، آورده شده است:
ماده ۱۱: وزارت بازرگانی مکلف است استانداردهای موضوع بند ط ماده ۳۳ قانون برنامه‌ی چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور در حوزه‌های امنیت سیستم‌های کاربردی تجارت الکترونیکی، فرآیندهای محیط تجاری، تبادل اسناد، واسط های اطلاع‌ رسانی، پیغام، شماره گذاری محصولات را تا پایان مهرماه سال ۱۳۸۴ تدوین و ابلاغ کند.
ماده ۲۸: وزارت بازرگانی موظف است با همکاری وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات به منظور گردآوری و پردازش سیستم های اطلاع‌ رسانی کاربردی تجارت الکترونیکی مانند شبکه جامع اطلاع‌ رسانی بازرگانی کشور و نقطه تجاری و ارایه خدمات اصلی پشتیبانی تجارت الکترونیکی مانند کتابخانه ملّی، فرآیندهای تجاری مشترک و میزبانی پایگاه های وب ویژه تجارت الکترونیکی نسبت به ایجاد مرکزداده (Data Center) بخش بازرگانی و تجارت الکترونیکی کشور حداکثر تا پایان شهریور ماه سال ۱۳۸۵ اقدام کند.
ماده ۴۰: وزارت بازرگانی مکلف است در چارچوب استانداردهای مصوب شده تجارت الکترونیکی کشور، پرتال اصناف را تا پایان شهریور سال ۱۳۸۵ راه‌ اندازی و شبکه یکپارچه بازرگانی کشور را از طریق یکپارچه‌ سازی فعالیت‌های اطلاع‌ رسانی و گسترش بازارهای داد و ستد الکترونیکی مبتنی بر فناوری خدمات شبکه نوسازی کند.